P1000363kl

 

 Dagboekaantekeningen van Luc Boumans gedurende de 

 Eclipsreis van Stichting Geowetenschappelijke Activiteiten 

 Turkije 2006 

 

Zondag 2 april

Het is laat geworden gisteravond. Daarom vertrekken we pas om negen uur. Het is miezerig en het ziet er niet erg naar uit dat dit veel gaat verbeteren. Bij de Universiteit halen we Durmuş op. Hij steekt enthousiast van wal. Hij gooit meteen het programma om: eerst naar de stenen en dan pas naar het badhuis.

 

We arriveren na twee uur rijden over steeds erbarmelijker wegen bij een mijn waar gips verwerkt word. Na wat heen en weer gepraat met de portiers, mogen we lopend het terrein op. Het is veel te modderig voor de bus. Samen met een opzichter van het bedrijf mogen we in de afvalberg snuffelen. Na een paar meter staan we al bijna tot de enkels in de blubber. Professor Durmuş ziet een groot stuk Mariaglas - een doorzichtige vorm van gips - onder een rotsblok uitsteken. Peter begint er meteen dikke plakken van te klieven en uit te delen. Omdat ik vooraan sta krijg ik meteen een mooi stuk in mijn handen gedrukt. Boudewijn roept beneden dat dit stuk voor het Instituut is. Later vertelt hij dat dit een grap was. Ik neem ook nog wat kleinere stukken mee.

P1010001kl
We lopen verder met de opzichter over het terrein en komen bij een grote klomp steen die vol met Celestiet zit. Daar waren we eigenlijk voor gekomen. Het valt niet mee om er mooie kristallen uit te halen.
We komen, letterlijk, met lemen voeten bij de bus aan. De chauffeur is niet blij met ons maar laat het niet merken.

We rijden verder richting Kangal. We stoppen bij een kennel waar de beroemde Kangal honden gefokt en getraind worden. Volgens Yusuf kan één hond drie wolven aan. Ze krijgen hiervoor een brede halsband om met scherpe spijkers die naar buiten gericht staan. Zo kunnen wolven niet in hun hals bijten. Ze worden ingezet om grote schaapskuddes te bewaken. Tijdens hun training worden ze als pup bij een wolvenwelp gezet om hun gedrag te leren kennen. Het blijken lieve, zachtaardige honden te zijn. Ze zijn zeer goed bestand tegen extreme kou en hun dieet bestaat voornamelijk uit graan. Vegetarische honden, dus.

P1000814kl

P1000816kl  P1000816kl

Het volgende reisdoel is het zogenaamde 'triple contact' tussen Syenieten, Kalksteen en Ophiolieten. Het is de plaats waar, na de nodige uitleg, aangewezen kan worden waar de subductiezone onder het continent schuift. Voor de geologen is dit smullen. Voor mij is het allemaal veel minder duidelijk. Ik neem me voor bij thuiskomst hier meer over te lezen.

Voor we verder gaan stoppen we in een piepklein dorpje voor een plaspauze. In een van de plaatselijke eethuisjes nemen we een warme maaltijd. We zijn de bekijks van de dag. Achtereenvolgens krijgen we een tomatensalade met veel peterselie voorgeschoteld. Hete pepers, verse yoghurt, losse tomaten en ui worden op tafel gezet. We kunnen kiezen uit drie verschillende 'pizza's', dunne platte broden die belegd zijn met gehakt, vleesbrokjes of kaas. Alles wordt bliksemsnel gebakken in een grote houtskooloven. Aan het eind van de maaltijd betaalt professor Durmuş voor ons allemaal die het geluk hadden bij hem in hetzelfde eethuis te zijn. We zijn zijn gasten.

Via opnieuw smalle wegen vol kuilen, komen we bij een open steengroeve op een vrij vlakke berg, een heuvel meer, met ijzerhoudend gesteente dat uit een magmakamer is komen vloeien (Bij de andere vulkaan is het vooral de verwoestende kracht van explosies geweest die metersdikke aslagen in het gebied van Cappadocië heeft afgezet. Daar overheen is een hardere laag magmagesteente afgezet met de vreemde vormen als gevolg.) In de magmakamer is op een gegeven moment de druk plotseling afgenomen, waardoor opgeloste mineralen in kieren en spleten wordt afgezet. In dit gedeelte worden kleine hoeveelheden goud aangetroffen in minuscuul kleine spleetjes. De maximale concentratie die hier gevonden wordt bedraagt 3 gram per ton gesteente. Dat zie je niet met het blote oog. Daarom kon het voorkomen dat deze stenen verpulverd werden om als wegverharding te dienen. Achteraf is dat een rare, kostbare gedachte. Blijkbaar moet je veel veldwerk doen, gevolgd door chemische en fysische analyses om de ware aard van gesteente vast te kunnen stellen. Voor mij zien veel locaties er hetzelfde uit. En als ze er voor mij bijzonder uit zien, blijkt het niets bijzonders te zijn. Ik moet nog een hoop leren. Voor de geologen onder ons is het daarentegen smullen.

We rijden door naar een locatie waar Scapoliet te vinden is. Normaal komt dit in kleine hoeveelheden voor, maar professor Durmuş is apetrots dat hij een enorme klomp gevonden heeft. Trots gaat hij voor de vier meter hoge rots staan en vraagt of iemand een foto van hem wil maken. Aan dat verzoek kan ik voldoen.

P1000824kl

Als begerige apen klimmen we met z'n allen op en over de Scapoliet. De buitenrand is ernstig verweerd, maar dan kan je wel heel goed de waaierstructuur zien. Anderen beginnen met hun geologenhamer te hakken in de hoop een mooi stevig stuk te bemachtigen. Vreemd genoeg blijkt, na het schoonmaken van de bodem, bijna de hele berg (of in ieder geval een meer dan een meter brede strook ervan) uit Scapoliet te bestaan. Men is verrukt. Professor Durmuş zegt ons toe voor een kist te zorgen waar we later al onze vondsten in kunnen stoppen, zodat hij de kist per spoor, met een begeleidende brief dat het om wetenschappelijke monsters gaat, naar ons toe kan sturen. Zo omzeilen we lastige douane- en transportproblemen. Het zal nog een heel gewicht worden, alles bij elkaar.

P1000828kl We gaan verder en bekijken nog meer bijzondere formaties, onder andere die van het eerder genoemde 'triple contact'. Helaas is een deel hiervan langs me heen gegaan. We lopen langs geserpentineerd mantelmateriaal. Het ziet er bijna matzwart uit vanwege de verwering. Dit is materiaal dat kilometers diep onder de grond door de druk van de tektonische beweging gesmolten is en vervolgens naar boven gedrukt werd. Op de weg naar boven wordt het omgezet in ander gesteente. Dit is een deel van het hele proces dat me voorlopig geheel ontgaat. Ik probeer het te begrijpen, maar vraag me voortdurend af wanneer welk materiaal wordt omgezet in wat. Het is één chemische fabriek voor me. Voer voor latere zelfstudie.

We lopen verder en komen bij de splitsing tussen de landmassa en de opgestuwde zeebodem. Het is dat ze het me vertellen, anders zou ik het nooit gezien hebben. Ik kan wel zien dat het ene materiaal er anders uit ziet dan het andere, maar dat is zo vaak het geval.

P1000826kl De bus, met daarin enkelen waren achter gebleven die het wel welletjes vonden, volgde ons op de smalle en kronkelige weg, van uitwijkplaats naar uitwijkplaats. Inmiddels was het al 5 uur geworden en de terugreis zou zeker nog 2 tot 3 uur in beslag gaan nemen. Maar er stond nóg iets op het programma.

In Kangal is ook een thermaal bad dat nogal bijzonder is. Het opborrelende bronwater wordt door aardwarmte opgewarmd tot 37° Celsius. Het water bevat veel opgelost Selenium. En het bijzondere aan deze locatie is dat er speciale poetsvisjes in kunnen leven. Ze hebben zich blijkbaar geheel aangepast aan dit bijzondere milieu. Hier is een sanatorium ingericht speciaal voor Psoriasis patiënten. De visjes komen aan je knabbelen en eten het teveel aan huidschilfers op waar deze patiënten last van hebben. Het Selenium werkt weer helend op de huid.

 

kangalfish2kl kangalfish1kl 

 Voor de toeristen is een eigen bad beschikbaar. We kwamen na sluitingstijd aan, maar voor ons bleven ze nog even open. Alleen eerst even schoonmaken. Na een klein uur was het zover. Verschillende mensen, waaronder Les, willen dat wel eens meemaken. De anderen mogen toekijken. Het is er broeierig warm en één enkele kwiklamp hangt boven het bad van ongeveer 10 x 6 meter. Je kan er tot borsthoogte in staan (bij de meeste Turken komt het water tot schouderhoogte). De bodem is van kiezelsteen. Op diverse plaatsen zie je luchtbellen opstijgen. Daar komt waarschijnlijk het thermale water het bad binnen. De baders hebben zich omgekleed en gaan voorzichtig het water in. Als je stil blijft staan, kunnen de visjes - de grootste zijn 10 cm lang - bij je komen en zoeken ze welke huiddeeltjes los zitten. Van anderen hoorde ik dat eeltplekken favoriet zijn. Het knabbelen is een prikkelende ervaring, niet onaangenaam, maar ook niet echt plezierig. Je schrikt even. Het is allemaal nogal bijzonder. Na een klein uur hebben de baders zich weer aangekleed. Na afloop vertelde de leiding dat we niets hoeven te betalen. Dit is een service aan ons en ze hopen ons nog eens terug te zien.

Kangal psoriasis fish treatment pools

 

Veel later dan gepland reden we richting ons hotel in Sivas. Onderweg begon het te sneeuwen. Stapvoets reden we tot aan de hoofdweg die gelukkig een stuk beter te berijden was.

 

Zaterdag 1 april


 

Maandag 3 april


 

 

 

We use cookies

Wij gebruiken cookies op onze web site. Sommigen zijn essentieel voor het correct functioneren van de site, terwijl anderen ons helpen om de site en gebruikerservaring te verbeteren (tracking cookies). U kan zelf kiezen of u deze cookies wil toestaan of niet. Let op dat als u onze cookies weigert mogelijk niet alle functies van de site beschikbaar zijn.